اختلالات درد به دنبال آسیب اعصاب محیطی در بین مجروحین جنگ تحمیلی ایران ـ عراق در استانهای خراسان

مقدمه. آسیب اعصاب محیطی اختلال شایعی به دنبال ضربات جنگی می‌باشد. این آسیب معمولاً منجر به آسیب دایمی عصب محیطی نمی‌شود، اما به ندرت بیماران دچار شرایط دردآفرین همراه می‌شوند که ناشی از یک روند پیچیده آسیب عصبی است . هدف این مطالعه تشخیص و شناسایی بهتر علایم، علل درد، درمان و پیشگیری از عوارض آن با تأکید بر آسیب عصب محیطی در جانبازان محترم جنگ تحمیلی بود. مواد و روش کار. در یک بررسی دو ساله در استان خراسان جانبازانی که از دردهای مزمن ناشی از آسیب جنگی رنج می‌بردند را بررسی نمودیم . این افراد به صورت جداگانه توسط سه متخصص مغز و اعصاب، روانپزشک و بیهوشی ویزیت شده، پرسشنامه به صورت جداگانه و بدون اطلاع از تشخیص فرد دیگر تکمیل می‌گردید. نتایج. آسیب اعصاب محیطی منجر به دردهای شدید در 17 نفر شده بودند که 8 نفر مبتلا به نشانگان درد موضعی پیچیده و 9 نفر مبتلا به درد توام با قطع عضو و نروما بودند. تمامی بیماران مورد بررسی مرد بوده، شایعترین علت آسیب ترکش خمپاره بود. درد در این افراد به درمانهای مختلف طبی مقاوم بود. بحث. نتایج به دست آمده در این مطالعه مشابه سایر مطالعات بود. پاسخ بد درمانی می‌تواند ناشی از تاخیر در شروع درمان و ایجاد آسیبهای عصبی در زمان درمان باشد. ایجاد درمانگاه مشترک درد با همکاری تعریف شده چندین متخصص و انجام مطالعات چند مرکزه می‌تواند گامی در جهت رفع مشکلات جانبازان محترم باشد.